Гимлайн уулсын дунд орших жижиг улс Бутан нь ДНБ-ээрээ дэлхийд 161 дүгээрт ордог. Энэ улсын бодлого зарчим нь бусад орнуудын анхаарлыг татсаар байна. Яагаад гэвэл ҮНБ（Үндэсний Нийт Бүтээгдэхүүн), ДНБ(Дотоодын Нийт Бүтээгдэхүүн) зэрэг үйлдвэрлэлийн хэмжээг илэрхийлдэг "Бүтээгдэхүүн" биш"Аз Жаргал"-ыг үндэс болгосон "ҮНАЖ(Үндэсний Нийт Аз Жаргал)" гэдэг ойлголтыг улсынхаа бодлогод албан ёсоор оруулсан явдал юм. Басчгүй энэхүү томъёолол нь НҮБ-аас үнэлэгдсэн төдийгүй, 2005 онд японы засгийн газраас энэ сэдвээр симпозиум хүртэл зохиогдсон байна.
Гэвч "аз жаргал" гэдэг бол ихээхэн хийсвэр ойлголт. Яаж хэмжих болж байна? Ер нь ийм боломж байгаа юм уу?
1976 онд Бутан улсын ван нь "ҮНБ-ээс ҮНАЖ нь илүү чухал юм" гэж хэлснээр энэхүү ойлголт анх гарч иржээ. Вантан тухайн үед 21 настай байсан бөгөөд хэр зэрэг гүнзгий бодож боловсруулсан нь тодорхойгүй.
"Аз жаргалыг мэдрэх мэдрэмж бол хувь хүнээс шалтгаалаад янз бүр. Тухайн хүн юуг аз жаргал гэж үзэх нь өөр өөр учраас үүнийг тоогоор илэрхийлэх нь утгагүй юм. Харин аз жаргалыг бүрдүүлэгч зүйлс, аз жаргалыг мэдрэхэд зориулсан нийгмийн зохицуулалт буюу жишээлбэл боловсрол, эрүүл мэндийг тоогоор илэрхийлэх боломжтой болов уу. Бутанд 1.эдийн засгийн өсөлт хөгжилт, 2.түүх соёлыг хамгаалах дэлгэрүүлэх, 3.байгаль орчны хөнөөлгүй хэрэглээ, 4.нээлттэй сайн төр гэсэн дөрвөн үзүүлэлтийг ҮНАЖ-ын тулгуур багана гэж үзэж эдгээрийн тоон үзүүлэлтэд ач холбогдол өгч байна."
Аийн!? тэгэхлээр эдийн засгийн өсөлт хөгжилтийг илэрхийлэгч ДНБ ч гэсэн чухал гэсэн үг үү?
"Эдийн засгийн өсөлт бол орхигдуулж болшгүй элемент юм. Гэвч хүн ардад гай зовлон авчирсан байгалийн гамшгийн дараах үед ч юм уу, эсвэл гэмт хэрэг нэмэгдээд хамгаалалтын хэрэгсэл зарагдаад ирэх үед ч ДНБ-ий тоо хэмжээ өснө. Тийм учраас эдийн засгийн өсөлт, хүний аз жаргал хоорондоо заавал шууд хамааралтай биш юм."
"Та аз жаргалтай байна уу?" гэсэн шоглоом ч гэмээр асуулт Бутаны хүн амын тооллогын үеэрх судалгаанд байдаг юм байна. Энэ асуултанд иргэдийнх нь 3% нь "Үгүй" гэж хариулжээ. Монгол хүмүүс ийм асуултад юу гэж хариулах бол?
