Уран зохиол

Уран зохиолын ном унших хэрэгтэй. Монгол болоод, дэлхийн шилээвэр зохиолуудыг залуу завтай насандаа аль болох ихийг уншаад авах нь юмыг олон талаас нь хардаг болоход, өөрийн гэсэн үзэл бодолтой болоход, наанадаж хүнтэй ярихад ч гэсэн хэрэгтэй.

Сурагч, оюутан байхдаа өөрөөр хэлбэл залуу насны оргилуун сэтгэлтэй байгаа дээрээ унших нь илүү үр дүнтэй. Сэтгэл хөдлөлтэйгээр уншина, зарим үед уйлаад уншина шүү дээ. Ингэж уншихыг л жинхэнэ унших гэнэ. Нас яваад завгүй болно, дээрээс нь бодол сэтгэл тогтворжоод ирэхээр уран зохиол сэтгэлийн гүнд хүрч чадахгүй. Тийм болохоор залуу байгаа дээрээ сайн унш.

Өнөө үед бидний эргэн тойронд телевиз, интернэт гээд мэдээлэл авах олон суваг байна. Гэхдээ энэ бүх чих дөжирмөөр зүйлээс олж авч чадахгүй зүйл уран зохиолд бий. Тэнд хүний мөн чанар, хүмүүсийн харилцааны ээдрээтэй асуудлууд, ёс суртахуун, хайр сэтгэл гээд интернетээр хайж олоод ойлгож болохгүй зүйлүүдийг өгүүлдэг. Өөртэйгөө ярилцаж, эргэцүүлж бодох боломж олгодог.

Найз нөхөд, дүү нартайгаа уран зохиолын тухай ярилцаарай. Ном солилцож уншаарай. Бичигч одоог хүртэл маш бага уншсан болохоор өөрийгөө хөгширсөн гэж бодохгүй уншина гэж бодож байгаа. Уншаарай гэж зөвлөх ном байна уу?

Ярилцах ину

Бид өдөр тутам хүмүүстэй ярилцдаг. Найз нөхөд, гэр бүлийнхэн, ажил төрлийн холбоотой хүмүүс, дэлгүүрт, гудманд гээд олон төрлийн хүмүүстэй ярилцдаг боловч яриагаа урьднаас эмхэлж алдаа мадаггүйгээр бодсон санаснаа бүрэн илэрхийлж чаддаг болов уу? Магадгүй ийм боломж хийгээд шаардлага ч байхгүй байж мэднэ. Харин яриаг аль болох үр дүнтэй болгохын тулд

Нэгд. өөрийгөө хянах, Хоёрт. харилцагчаа ажиглах чадварыг өөрийн болгох нь тэргүүний зорилт юм. Ярилцах (харилцах) үед анхаарах 5 хэлбэрийг доор орууллаа.

Давших хэлбэр

Үүнд харилцагчийгаа эсэргүүцэх, яриаг таслах, буруутгах, залхаж төвөгшөөх, өөрийгөө зөвтгөх, сүрдүүлэх, хариу тус нэхэх зэрэг орно.

Ийм яриа бол харилцагчийн зүгээс харахад амиа хичээсэн, шудрага бус, ухаалаг бус гэсэн сэтгэгдлийг төрүүлдэг. Сайн тал гэж бараг байхгүй.

Зайлсхийх хэлбэр (гол сэдэв рүү шууд орохгүй)

Сонсоогүй байдал гаргах, сэдвийг өөрчлөх, ярихаа болих, яриаг хойшлуулах зэрэг орно.

Энэ нь асуудал мухардалд орсон үед шинэ санаа дэвшүүлэх, сөргөлдөөнийг хурцдахаас сэргийлэх сайн талтай ч асуудал шийдэгдэхгүй удах зэрэг сөрөг талтай.

Мэдээлэх хэлбэр (өөрийгөө ойлгуулах)

Санал хүсэлтээ гаргах, асуудалд тайлбар хийх, өөрийн байр сууриа хамгаалах, санаа бодлоо илэрхийлэх зэрэг юм.

Энэ нь харилцагчийн эргэлзээг багасгаж өөрийгөө илүү мэдрүүлэх сайн талтай боловч элдэв баталгаа, тоо баримт, хуулийн тайлбар ашиглах нь "давшилт" гэж хүлээж авах тохиолдол бий.

Нээлттэй хэлбэр

Яриаг анхааралтай сонсох, асуулт асуух, хэрэв санал нийлэхгүй тохиолдолд өөрийнхөө үгээр сольж хэлж үзэх зэргээр сэтгэлээсээ нээлттэй харилцах юм. Ингэснээр харилцагчийнхаа байр суурь, үзэл бодол, хүсэл сонирхол зэргийг мэдэх ба итгэлцэл үүсч цаашдын харилцаанд сайнаар нөлөөлөх болно.

Нэгдмэл хэлбэр

Эхлээд харилцан ижил үзэл бодол, сонирхол зэргийг эрэлхийлнэ. Түүн дээрээ тулгуурласан нөхөрсөг харилцааг үүсгэж цаашдын холбоогоо бататгана. Зүйрлэж хэлэх юм бол дундаа нэг завь хийгээд хөвөх мэт.

Эдгээр таван хэлбэр бол найз нөхдийн, өдөр тутмын энгийн ярианаас эхлээд ажил хэргийн холбоонд хүртэл анхаарахад илүүдэхгүй болов уу. Саяхан танилцсан аятайхан бүсгүйтэй ч хэрхэн ярьснаас их зүйл шалтаална гэдгийг сануулах юун.

...Нэгд. өөрийгөө хянах, Хоёрт. харилцагчаа ажиглах чадварррр... (давтан хэлсээр гарч одов)

Хэн хийх вэ?

"Салхи оруулъя" гэсэн коммент бичигдсэн байсан учраас болоогийнхоо салхивчийг жоохон нээгээд тоос тортгийг нь үлээлгээд орхий.

Ажил төрөл, Аав ээж, Анд нөхөд, Алт мөнгө, Айл гэр, Авгай хүүхэд гээд Амьдралд "А"-гаар эхэлсэн Асуудал ямар олон юм бэ?  Арван хуруу, Арзгар толгойтой төрсөн юм болохоор энэ олон А-нуудыг Аргадаж зохицуулахаас өөр Аргагүй билээ.

За жоохон чухал царайлаадахъя.

Улс орон энх амгалан оршин тогтноход иргэн, хувь хүнээс юу шалтгаалдаг вэ? Боловсрол бол мэдээж - цэцэрлэг сургуулиас нь тогтсон системээр хүүхдүүдийнхээ толгой руу оруулахаас эхлээд бодлогын аргаар дэмжиж болно.

Харин ёс суртахуун, ухамсар, итгэл үнэмшил гэсэн маш чухал хүчин зүйлүүд нь харьцангуй хийсвэр болоод тэр үү, иргэн-хүүхдүүдийн толгой руу тийм ч амархан чихээд оруулчихаж болдоггүй эд ажээ.

Эрт дээр үеэс бүх л улс орны ухаантнууд, янз бүрийн нийгмийн хэлбэрт байхдаа ард түмнийхээ ёс суртахуун, итгэл үнэмшил хийгээд сэтгэлгээний төгс загварийг бүтээж, хэрхэн түүнийгээ үе дамжуулан сайжруулж авч явах тухай бодож боловсруулж ирсэн болов уу.

Жишээ нь европ, америкийн орнуудад иргэн хүнийх нь хүмүүжил, итгэл үнэмшилд христосийн шашин нь хүчтэй нөлөөтэй. Тэд христосийн шашиндаа сэтгэлээсээ сүсэглэн, номлол сургаальд нь итгэнэ. Дээрээс нь тухайн орны онцлогтой холбоотойгоор үүссэн оюун санааны эрхэм нандин зүйлс байна. Америкууд "эрх чөлөө", англиуд "ёс горим, уламжлал", германууд "шилдэг үндэстэн" гэдэг ч юм уу.

Урагшлаад лалын ертөнц рүү орж ирвэл шашных нь нөлөө бүр ч их хүчтэй. Бурхныхаа төлөө амиа золих бол маруужин идэхтэй адил хялбархан хэмжээнд хүртэл итгэл үнэмшил суусан хүмүүс байдаг гэж дуулддаг.

Сайн мэдэхгүй учраас лалын ертөнцийг орхиод ази руу орж ирвэл бурханы шашны нөлөө газар сайгүй байна. Энэтхэг гэхэд шороон түмэн ядуус нь өмсөх хувцасгүй, идэх хоолгүй хэрнээ тэрэндээ уурлаж бухимдаж байгаа хүн байдаггүй. Тийм тэнэг улсууд уу гэхээр мундаг тоочин учраас тэгж хэлэх хэцүү. Энэ нь ердөө л тэдний олон мянган жил бүтээж ирсэн "миний энэ насны хувь төөрөг ийм билээ" гэсэн нийгмийн сэтгэлгээний загвар, итгэл үнэмшил нь юм.

Хятадын эртний бичиг сударт нь "Иргэн хүн нь хааныхаа үгийг үг дуугүй дага. Харин хаан нь иргэн хүнээ үргэлж гэдэс цатгалан байлга" маягийн зүйл байдаг. Иймэрхүү итгэл үнэмшил одоог хүртэл уламжлагдаж ирсэн болохоор хятадууд нэг намынхаа доор удирдагдаад яваад байгаа ч юм билүү, хэн мэдэхэв.

Японы "муу явахаар сайн үх" гэдэг үзэл буюу самурайн ёс бол иргэдийнхээ ёс суртахуун, итгэл үнэмшилд нь гайхалтай сайн уламжлагдан ирсэн байдаг. Амиа хорлох үзүүлэлт нь дэлхийд дээгүүрт орох хүртлээ.

Зиак бодол тэнүүчлэн явсаар Монголд ирнэ биддээ.

Бид юугаар бахархдаг билээ? Онгон зэлүүд байгальтай уудам газар нутаг, Чингис хааны түүхэн гавъяа, тэртээх агуу байлдан дагуулал. Ойрмогхон гэвэл газар доор байгаа асар их алт эрдэнэс.

Тэгвэл бидний ёс суртахуун, хүмүүжил, үзэл бодлын төгс загвар, үлгэр дуурайл юу вэ? хэн бэ? Монгол иргэн-хүүхдүүд гарцаагүй даган тэмүүлэх ёстой нийтлэг итгэл үнэмшил, сэтгэлгээний нандин зүйлс хаана байна? Тодорхой хэлбэл Монгол хүн бол ингэж бодож сэтгэж, ийм ухамсартай байвал зөв гэсэн томъёлол, үлгэр. Тэрийг бичиж боловсруулж байгаа хүмүүс хаана байна?

Огт байхгүй гэж хэлж байгаа юм биш л дээ.

Магадгүй Чингис хаан бол "жинхэнэ" Монгол хүн гэж хэлж болно. Эрэлхэг зоригтой, газар орон, гэр бүл, ард түмнийхээ төлөө амиа үл хайрлан тэмцэх чанар, үнэнч нөхөрлөл гээд олон зүйл зуун зууныг дамжин бидний оюун санаанд шингэсэн нь дамжиггүй.

Дээр нь эртнээс бишрэн шүтэж ирсэн бурханы шашны хүн амьтныг хайрлах, нүгэлийг тэвчих, буян хийх гэсэн сэтгэлгээ ч бас уламжлагдан ирсэн.

Бас мэргэн ардын сургааль гэж зөв бурууг ялгаж салгахад гайхалтай сайн "үйлчилдэг тан" байна.

Харин энэ бүгд хоорондоо учир зүйн холбоос нь сул, ихэвчлэн ам дамжин ирсэн, зөрчилдөөнтэй үзэл санаа, бүрхэг зүйлс ч байдаг.

Орчин үед хүрч ирээд элдэв нийгмийн систем, зах зээл, эрх чөлөө, глобалчлал зэрэг айхтар хурдтай хийгээд чих дөжрөм олон ургалч үзлийн үр дүнд угаасаа бүдэгхэн байсан Монгол хүнд байх ёстой итгэл үнэмшил, ёс суртахуун, сэтгэлгээний нандин зүйл, зөв буруугийн хэмжүүр нэрвэгдэн доройтохын хэрээр ямар ч аргаар болтугай мөнгөтэй болох ёстой гэсэн үзэл бодол л нийгэмд маань улам хүчээ авсаар байгаа нь харамсалтай.

Тийм болохоор дээр бичсэн бүдэгхэн ч гэсэн Монгол хүний дотор байдаг, цаашид ч байх ёстой зөв итгэл үнэмшил, ёс суртахуун, хүмүүжил, сэтгэлгээний эрхэм нандин загвар (эдгээр үгсийг олон давтаж бичиж байгааг өршөөнө үү) гэдэг зүйлсийг нэгтгэн томъёолж гаргах ажлыг оюунлаг хүмүүст даалгамаар байна. Мэдээж ном хэвлээд, хэдэн үг хэлээд болгочих ажил биш. Олон хүн, олон жилийн хүч хөдөлмөр шингэнэ. Магадгүй хувийн ашиг сонирхолоо умартан хийж бүтээх, зөв замаар явахын үлгэр дуулайлыг үзүүлэх "өөрийгөө золиослогч" нар ч хэрэгтэй. Тэгээд үр дүн нь олон жилийн дараа гарна.

Үрийг нь сорлон тариалаад, сайтар арчилж тордох юм бол ургац нь байна шүү дээ:

Ажилч хичээнгүй, үнэнч шудрага, бусдад тусладаг, зоригтой, муу муухайтай тэмцдэг, эх орондоо хайртай, өөртөө бас арчаатай Монгол хүн байх юм.

Хэрэв ингэж чадах юм бол нөгөө их байгалийн баялаг бол тэгтэл чухал хүчин зүйл биш болно. Харин ургуулж чадахгүй бол хэчнээн алт мөнгө байгаад ч...

Нэгэн сайн сайхан ирээдүйн эхлэл

Өнөөдөр бол гайхалтай сайхан өдөр.

Олимпийн тэнгэрт Монгол улсын төрийн далбаа намирч, төрийн дуулал эгшиглэв. Жудоч Түвшинбаяр авъяас, хичээл зүтгэлээрээ Олимпийн АНХНЫ Алтан медалийг эх орондоо авч ирлээ. Бахархаж байна.

Энэхүү алтан медальд Монголын үе үеийн тамирчид, шилдэг охид хөвгүүдийн хөлс хүч, тэвчээр, итгэл шингэсэн болов уу. Мань мэт нь өнгөрсөн хойно баярын нулимс нэмэрлэв. Мөнгөн медаль хүртсэн Гүндэгмаа бас мундаг шүү.

Монгол гэдэг сэргэлэн цовоо, хэнд ч дийлдэшгүй хүчтэй бас сүрт далбаатай, төрийн дуулалтай гайхалтай сайхан орон байдаг юм гэдгийг дэлхий мартах шахаж байхад нь санууллаа гэхэд хилсдэхгүй байх.

Монгол хүүхэд залуучууд баярлаж байгаа, бахараж байгаа. Эндээс урам зориг, эрч хүч, өөртөө итгэх итгэлийг аваасай. Ийм цөөхүүлхнээ мөртлөө ухаантай, чадалтай, чоно шиг зоригтой Монгол хүн шүү бид гэж хэлмээр санагдаад байна.

Тэр нам мам, баялаг маялаг биш ээ!
Зөвхөн чи! Эрүүл чийрэг, оюун ухаан төгөлдөр МОНГОЛ охид, хөвгүүд. Та нар агуу МОНГОЛын ирээдүй юм шүү!













зураг: энэ хүзүүн дээр асар хүнд ачаа байлаа.

Шалтгаан

"A great civilization is not conquered from without until it has destroyd itself from within."

"Улс гүрэн эзлэгдэх үндсэн шалтгаан нь дотоодын хагарал бутрал байдаг."

W.Durant

Том Ё

Нэрт математикч Эйлер (Leonhard Euler 1707-1783) тооны ухаанд хамгийн их хэмжээний ажил гүйцэтгэсэн гэгддэг. Тэгж хэлэгдэх болсон нууц нь тэрээр хаана ч, хэзээ ч ажлаа хийж чаддаг байжээ. Хоол идэнгээ хагас цагийн дотор математикийн илтгэл бичиж дуусгадаг, нялх хүүхдээ өвдгөн дээрээ тавиад судалгааны ажлаа бичдэг байсан тухай яриа байдаг. Тэр их эрдмийн ажлын хажуугаар 13 хүүхэд хийсэн Эйлер маш завгүй байсан байх даа зайлуул. За тэр ч яахав.
Тооны ухааныг ашиглан хэрхэн үзэл бодлын маргаанд ялсан тухай нь энд өгүүлье.

Оросод амьдарч байх үед нь Екатерина хатан хаанаас нэгэн хүсэлт иржээ. Францын гүн ухаанч Дидро ордонд нь ирчихээд бурхангүй үзлийг номлоод хэцүү байна, үүний учрыг олж өгнө үү гэж. Энэ бол Эйлерийн хувьд тийм ч хэцүү хүсэлт биш байлаа.

Алгебрийн онолоор бурхныг баталж байгаа математикч байна гэсэн сургаар Дидро нэгэн илтгэл дээр очжээ. Тэгтэл Эйлер түүнд хандаж:
"Эрхэм дээдэсээ, (a+bⁿ)/n=x байдагчлан бурхан бол оршин байна. Та хариултаа болгооно уу" гэв. Тоонд муу Дидро хэлэх үггүй болж ордныг орхин явсан гэнэ лээ.

Зүгээр үү?

・Өөрөө бос
Нутгийн залуутай юм яриад алхаж байтал дугуй унасан 3,4 настай жаахан хүүхэд урдаас ирж яваад онхолдоод уначихлаа. Араас нь аав нь юу ч болоогүй юм шиг алхаж харагдана. Найз маань ухасхийгээд жаалыг босгох гэтэл аав нь "зүгээр, зүгээр. өөрөө босчноо" гэжийнэ.
Цааш явангаа би хэллээ. "энэ ёпонууд хүүхдээ унахаар нь ердөө босгодоггүй, багаас нь өөрөө унасан бол өөрөө л босно гэж ойлгуулдаг байх" гэсэн чинь "хэцс, би лав хүүхдээ уначихаад байхад зүгээр харж байж чадахгүй дэг" гэж эгдүүцэж байна.

・Өөрөө бос 2
Нэг ёпон нөхөр: "Түм түжигнэсэн төвийн нэгэн зогсоол дээр шатаар яаран уруудах бүсгүй хөл алдан унав. Хажуугаар нь өнгөрөх олон эрчүүдээс хэн ч түүнд гар сунган тусалсангүй. Очиж тусалдаг юм билүү гэтэл хөөрхий бүсгүй дээр түрүүлж туслахаар очсон хүн нь нэгэн залуухан бүсгүй байлаа. Эрчүүд яагаад хажууд нь эмэгтэй хүн бүдэрч унаж байхад туслахгүй байна вэ? Энэ нөгөө хүйсийн тэгш эрх үү?" гэж бичиж. Энийг уншаад Монгол залуучууд арай ч бас гар сунгах байх гэж бодлоо.

・Надад хамаагүй
Цахилгаан тэргэн дотор жирийн суудал, тусгай суудал гэж хоёр янзийн суудал байдаг. Тусгай нь өндөр настан, х.б. хүмүүс, жирэмсэн эмэгтэй гэсэн хүмүүс сууна. Харин жирийн суудал бол тэдэнд хамаагүй, жирийн суудалд суусан хүн бол дээрх хүмүүст суудал тавьж өгөх шаардлаггүй гэсэн үг.
Бас зөвхөн эмэгтэйчүүдэд зориулсан цахилгаан тэрэг гэж бий. Өглөө оройны чихэлдээнтэй үеэр эмэгтэйчүүдийн биед хүрч оролдох явдал гардаг учраас тэр.
Бичигч арван жилд улаан "кароса" автусаар хичээлдээ явдаг байсан үеээ саналаа. Ахмад настай хүн, жирэмсэн эмэгтэй орж ирвэл ааштай кондуктор ажаа "алив суудал тавьж өгөөрэй, чи босооч" гээд л хангинаж гарна. Эргэн тойрны хүмүүс ч гэсэн залуусыг хэлж босгодог байлаа. Хэрвээ эмэгтэй хүний биед хүрч оролдоод байгаа гаж нөхөр байвал Монгол залуучууд газар дээр нь дэлсээд өгнө дөө гэж бодов.
Бас тэр үед "арын суудал дээр зогсоод байгаа залуу буугаарай" гэтэл Оргилболд ах хээвнэг сууж байдаг байлаа... гэж бүлт үсэрсэн учраас дуусгая.


Хэн ч чамд туслахгүй, чи ч туслах шаардлагагүй...
аа эсвэл
Чи хэн нэгэнд туслана, хэн нэгэн нь чамд туслана...

The Rose That grew From Concrete

Цементний завсраас ургасан сарнайны тухай чи дуулсан уу
Байгалийн хуулийг зөрчөөд хөлгүй хэрнээ тэр алхсан
Хачирхалтай хэрэг шүү, гэхдээ тэр мөрөөдлөө гээгээгүй учраас цэвэр агаар амьсгалахыг ч бас сурсан
Цементний завсраас ургасан сарнай, удаан амьдраарай, хэн ч тоохгүй байсан ч! 2pac-ийн 19 настайдаа бичсэн шүлгүүд орсон "The Rose That grew From Concrete" гэдэг ном авлаа. Хамгийн эхний шүлэг нь энэ. Заваараа нэг нэгээр нь оруулнаа. Монголоос өчигдөр ирээд цуг пиав уунгаа хүн уншаад үг үсгийг ойлгохоор болоход тусалсан Буржаак-д баярлав.

Untitled

Болоог чинь дараад нь уншаад тухайн цаг үед яаж хэлбэлзэж байсныгаа харж баясаж болдог юм байна гэдэг утгаар санаандаа орсноо бичих тул энэ бичлэгт хүнд хэрэгтэй зүйл байхгүйг урьдчилан анхааруулах нь зүйтэй байх.

Дандаа хачин хачин юм бодож байгаа. Зуслан дээр халуун ам бүл, хамаатан садангаараа цуглаад залуучууд нь гадаа мах шарж идэнгээ элдвийг ярилцан инээлдэнэ. Байшин дотор ахмадууд даалуу тоглонгоо ховор сонин зүйл хуучлана. Хүүхдүүдийн хашгиралдан тоглох дуу уулын амаар тасрахгүй цуурайтах ийм л нэг зуны нартай өдөр энэ бүхнийг ажиглаад байжийсан байхгүй юу. Энийг л аз жаргал гэдэг юм байна дөө гэх бодолтой зэрэг удахгүй энэ бүгд ор сураггүй алга болно доо гэх бодол бас орж ирж байгаа юм. Тэгж хэлсэн чинь нэг нөхөр "үгүй, жаргалтай сайхан мөчүүдийг байдаг тэнхээгээрээ мэдэр, зүгээр л баяс" гэнэ. Тийм ч байж магад, үгүй ч байж магад... Бодноо.

Болоог бичихгүй бас найзууд руугаа мээл бичихгүй байгаа. Яагаад гэвэл сэтгэлээрээ холбоотой байгаа гэж далийх яахав. Бичнээ.

Ганц нэг сэртификат авах нь зөв юм гээд ном авчугаан, бас уран зохиолын зузаан ном, гадгаад хэлэнд хэрэгтэй гээд гадгаад хэл дээр ном, бурхны ном, эротик ном, зурагтай ном, зугаатай ном. Тийм ч учраас би номдоон хайртай (далийхгүй). Дуустал нь уншсан ном нэг ч байхгүй. Уншнаа.

Пийв ууна, тамхи татна, биеийн тамир хийхгүй болохоор мах болно. Энэ маягаараа монгол хүний дундаж наслалтаас хойш нь чангааж магадгүй учраас том хамартай найзын жиймэнд яв! гэдэг бол хамгийн зөв. Явнаа.

Цааш нь бичүүл "монголоос гутал захих нь зөв үү буруу юу?", "усанд өглөө орсон нь дээр үү, орой орсон нь дээр үү?" гэх мэт хэнд ч хэрэггүй юмнууд бол байна. Иймээс энэ хавьд хүчээр дуусгав.